İçimizdeki saatli bomba: Belirtisi yok, ölümle sonuçlanabiliyor...
Kalpten çıkan ana damarın balonlaşması sonucu oluşan aort anevrizması patladığında ölümle sonuçlanıyor. Belirti vermeyen hastalık yüzünden her sene ABD'de 15 bin kişi hayatını kaybediyor. Türkiye'de 3-4 bin kişiyi etkiliyor.
Tiyatro sanatçısı Can Gürzap’ın ölümü ile karın damarının balonlaşması yeniden gündem oldu. Türkiye Gazetesi'nden Ziyneti Kocabıyık'ın haberine göre, uzmanlar “Aort anevrizması çoğunlukla sessizdir ve belirti vermez. Çoğunlukla başka tetkikler için yapılan ultrason veya tomografiler sırasında fark edilir. Erken teşhis çok önemlidir. Damarı patlamış olarak gelen hastanın hayatta kalma şansı çok düşüktür. Bu yüzden sigara içen ve 65 yaş üzeri herkesin düzenli olarak sağlık taramalarını yaptırması gerekir” diyor.
Önceki günlerde 79 yaşında hayata veda eden Can Gürzap yakın zamanda aort anevrizması sebebiyle tedavi görmüştü. Oyuncu ve şarkıcı Oya Aydoğan ve Psikolog ve yazar Prof. Dr. Doğan Cüceloğlu’nun da aort yırtılması sonucu öldüğü açıklanmıştı.
Belirti vermemesi sebebiyle “içimizdeki saatli bomba” olarak değerlendirebileceğimiz aort anevrizmalarının teşhisinin son derece kolay olduğunu söyleyen Ulusal Vasküler ve Endovasküler Cerrahi Derneği Başkanı Doç. Dr. Soner Yavaş “Aort anevrizması kalpten çıkan en büyük damar olan aort damarının duvarının zayıf olduğu bölgelerde damarın baloncuk şeklinde genişlemesiyle meydana gelir. Tam bilinmediği için hastalık bazen çok gecikmiş olarak geliyor. Bizim en korktuğumuz şey bu damarın patlayarak gelmesi. Önceden teşhis konulan ameliyat hazırlığı yapılmış hastalarda çok yüksek başarı oranı varken, patlayarak gelen damarlarda ölüm oranı hâlâ çok yüksek” dedi.
KARINDA NABIZ HAREKETİ
Aort anevrizmalarının oluşumundan sonra yıllar içinde büyüyebileceğine işaret eden Doç. Dr. Yavaş “Bazı hastalarda anevrizma belirti verebilir. Bu belirtiler genellikle göğüs ya da karın bölgesinde sürekli veya aralıklı ağrıdır. Ayrıca göğüs aort anevrizmalarında sırt ağrısı, yutma güçlüğü ya da nefes darlığı gibi belirtiler de görülebilir. Bazı kişilerin karın bölgesinde nabız gibi bir atım hareketi hissettikleri de bilinir. Bazı durumlarda hastanın karın muayenesi sırasında nabız gibi atan kitle fark edilebilir” açıklamasını yaptı.
ŞİDDETLİ KARIN AĞRISINA DİKKAT!
Aort anevrizması çok fazla büyüdüğünde ya da damarlara ani baskı yapan bir hareketle aort yırtılabilir ve bu durum kişide hayati risk oluşmasına hatta ani ölüme sebep olur. Anevrizmanın yırtılması durumunda çoğunlukla ani ve çok şiddetli ağrı oluşur ve kişi kısa süre içinde şuurunu kaybederek şoka girer. Bu durum çok acil tıbbi müdahale gerektirir.
ERKEN TEŞHİSTE BAŞARI ORANI YÜKSEK
Önceden teşhisi konmuş ve planlanarak yapılan anevrizma onarımları sonrası başarı oranları oldukça yüksek olduğunu aktaran Doç. Dr. Yavaş “Yapay damar kullanılarak yapılan açık anevrizma onarımı güvenilir bir girişimdir. Günümüzde aort anevrizmalarının tedavisinde uygun olan hastalarda endovasküler tamir yani kapalı ameliyat son yıllarda sıklıkla kullanılan bir yöntem hâline gelmiştir. Bu yöntemde uygun hastalarda kasıktan girilerek aort içerisine bir stent yerleştirilir” dedi.
YILDA 20 MİLYON KİŞİ ÖLÜYOR
Asya Vasküler Cerrahi Derneği (ASVS), Ulusal Vasküler ve Endovasküler Cerrahi Derneği, Asya Venöz Forumu ve Türk Fleboloji Derneğince ortaklaşa yapılan ASVS 2023 Kongresi’nde damarla ilgili bütün hastalıklardaki yeni gelişmeler ele alındı. Asya Vasküler Cerrahi Kongre Başkanı Prof. Tankut Akay, damar hastalıklarının dünyada bulaşıcı hastalıklardan sonra en fazla görülen ölüm sebeplerinden biri olduğunun altını çizerek “Dünyada 2019 yılında 20 milyona yakın insan damar hastalıklarından hayatını kaybetti. Periferik arter dediğimiz hastalıklar ya da pıhtıya bağlı hastalıklar olarak karşımıza çıkarken, kanser, trafik kazası gibi ölüm sebepleriyle birlikte bulaşıcı hastalıklardan sonra en sık hayat kaybettiğimiz sebeplerden biridir” dedi.
SİGARA İÇEN ERKEKLER RİSK ALTINDA
Aort yırtılmasında en güçlü risk faktörü yüksek kolesterol, hipertansiyon ve sigara kullanımı. Dünyada her 65 erkekten birinde bu hastalığın belirtisi bulunuyor. Bu hastalıkta özellikle risk altında olan kişiler; 65 yaş üstü, erkek ve sigara içenler. Hastaların yüzde 75’inde belirti göstermiyor. Sinsice büyüyor. Yüzde 25’inde belli belirsiz karın ağrıları ile kendini gösteriyor. Zonklama tarzında ağrılar ve sırt ağrılarına sebep olabiliyor.
Kaynak : Türkiye Gazetesi
